در این مقاله میخواهیم 15 حوزه مهم برنامه نویسی را به شما معرفی کنیم .در مقاله مسیر یادگیری برنامه نویسی، عناوین حوزه های برنامه نویسی را معرفی کردیم .
با نگاهی به مفهوم گسترده برنامه نویسی، بدون شک واضح است که شاخه وحوزه های زیادی را شامل می شود زیرا برنامه نویسی یک اصطلاح کلی است و زمانی که شما میخواهید شغل خود را معرفی کنید ، میبایست با حوزه و شخه معرفی کنید . به عنوان مثال : برنامه نویس تحت وب یا برنامه نویس فرانت یا بک .
در نظر داشته باشید که هنوز زمینههای تخصصی بیشتری در برنامه نویسی وجود دارد که در این مقاله به آنها پرداخته نشده است . این مقاله حوزه و شاخه های مهم برنامه نویسی را معرفی کرده است .
عناوین شاخه و حوزه های برنامه نویسی
24 عنوان در زیر آورده شده است و 15 تا از مهم ترین آنها توضیح داده شده است .
- Machine learning
- Web development
- Front-end developer
- Systems programming
- Software development
- Database Administrator
- Competitive programming
- Information Security Analyst
- Computer Network Architects
- Computer Programmer
- Mobile development
- Database and SQL
- Internet of things
- Cloud Engineer
- Cybersecurity
- Video Games
- Data science
- Mobile apps
- Blockchain
- Technician
- Analytics
- Robotics
- Desktop
- DevOps
معرفی حوزه های برنامه نویسی
توسعه وب یا Web Development
پر مخاطب ترین حوزه در حوزه های برنامه نویسی توسعه وب است. توسعه وب شامل ایجاد وب سایت ها، برنامه های کاربردی تحت وب و سایر سیستم های مرتبط با وب است. این حوزه اغلب به چندین زیرشاخه دیگر تقسیم می شود که به قدری بزرگ هستند تا به عنوان یک شاخه جداگانه در دنیای برنامه نویسی قرار گیرند.
این شاخه ها عبارتند از توسعه وب سمت کاربر (کلاینت) یا Front-end developer ، توسعه وب سمت سرور یا Back-end developer و توسعه وب فول استک Full-Stack developer . این سه شاخه، شاخه های بزرگ توسعه وب هستند که میتوانید هر کدام را بهطور جداگانه نیز مورد بررسی قرار دهید.
برای شروع در این زمینه، میتوانید با HTML، CSS ( نکته: این دو ، زبان نگارش Mark-up Languageهستند و نه زبان برنامه نویسی ) و جاوا اسکریپت JavaScript شروع کنید که تقریبا تمام دنیای توسعه وب را بر عهده دارند. پس از یادگیری این سه زبان، میتوانید زبان یا فریم ورک دیگری را برای توسعه وب انتخاب کنید. هر زیرشاخه ای که می خواهید وارد آن شوید و به آن علاقه دارید، اما به طور کلی زبان های فوق (HTML، CSS،JavaScript) اولین زبان هایی هستند که یک توسعه دهنده وب میبایست آن هارا یادبگیرد.
توسعه اپلیکیشن موبایل یا Mobile App Development
دومین حوزه پر مخاطب در حوزه های برنامه نویسی توسعه اپلیکیشن موبایل است . توسعه اپلیکیشن موبایل شامل ایجاد اپلیکیشن های موبایل برای دستگاه های اندروید و iOS است. اگرچه این دو سیستم عامل با زبان های برنامه نویسی کاملا مجزا نوشته شده اند اما در یک زیر شاخه هستند .
برای فعالیت در این زمینه می توانید با جاوا Java یا کاتلین Kotlin برای توسعه اپلیکیشن های اندرویدی و از سوئیفت Swift برای توسعه اپلیکیشن های iOS شروع کنید. البته در نظر داشته باشید که زبان هایی وجود دارند که به شما این امکان را می دهند با آنها کد بنویسید و به راحتی در هر سیستم عاملی که انتخاب می کنید کامپایل کنید.
این زبان ها یا فریم ورک های برنامه نویسی عموما به عنوان فریم ورک های چند پلتفرمی شناخته می شوند و افرادی که با آن ها کار می کنند توسعه دهندگان کراس پلتفرم cross-platform نامیده می شوند، دو فریم ورک/زبان برنامه نویسی محبوب برای توسعه بین پلتفرمی Flutter/Dart هستند که توسط گوگل Google و React پشتیبانی می شوند و Native/Javascript با پشتیبانی فیس بوکFacebook .
نکته : زبان Java با زبان JavaScript کاملا متفاوت هستند و دو زبان برنامه نویسی مجزا هستند .
توسعه بازی یا Game Development
توسعه بازی برای تولید بازی های ویدئویی برای پلتفرم های مختلف است. برای بهرهوری در این زمینه، میتوانید با یادگیری Unity یا Unreal Engine شروع کنید . درصورتی که آدم بسیار خلاق و فعالی باشید، این حوزه بسیار درامد بالایی دارد .
یادگیری ماشین یا Machine Learning
یادگیری ماشین شامل آموزش ماشین ها برای یادگیری و پیش بینی بر اساس داده ها است، این رشته به دانش ریاضی نیاز دارد و یکی از سخت ترین زمینه های تخصصی در برنامه نویسی است. یادگیری ماشین ML مهم ترین زیر شاخه هوش مصنوعی AI است .
برای بهرهوری در این زمینه، میتوانید با پایتون و کتابخانههایی مانند TensorFlow و PyTorch که سادهترین راهها برای ورود به یادگیری ماشین هستند، شروع کنید.
“مقاله هوش مصنوعی به زبان ساده را از دست ندهید . ”
علم داده یا Data Science
علم داده شامل استخراج بینش از داده ها، پاکسازی آنها و ارائه آنها در قالب های مختلف است. علم داده نیز در هوش مصنوعی کاربرد زیادی دارد .
برای فعالیت در این زمینه، میتوانید با زبان هایی نظیر Python ، R و کتابخانههایی مانند NumPy، Pandas و Matplotlib شروع کنید.
توسعه عملیات یا DevOps
فارسی سازی این کلمه کمی غیر معمول است و در فارسی هم به این موقیت شغلی و حوزه DevOps میگویند . DevOps از ترکیب دو کلمهی Development (توسعه) و Operation (عملیات) تشکیل شده است. دواپس بین تیم توسعهی محصول و تیم عملیاتی شرکت، همکاری و تعامل ایجاد میکند.
DevOps شامل خودکار کردن فرآیند توسعه نرم افزار، همچنین شامل مدیریت منابع ابری، و ساخت و نگهداری خطوط لوله CICD است.DevOps یک زبان یا یک تکنولوژی خاص نیست بلکه ترکیبی از فلسفه، فرهنگ، شیوهها و ابزارهایی است که کمک میکنند محصولات یا خدمات ما سریعتر به دست مشتریان برسد.
برای فعالیت در این زمینه، میتوان با یادگیری ابزارهایی مانند Git، Jenkins و Docker را شروع کرد .
رایانش ابری یا Cloud Computing
رایانش ابری شامل ارائه خدمات محاسباتی مانند سرورها Servers، مدیریت پایگاه داده Database، ذخیرهسازی دادهها، شبکهسازی، اپلیکیشنهای نرمافزاری Software و همچنین قابلیتهای ویژهای مانند بلاکچین Blockchainو هوش مصنوعی AI در اینترنت است. این یک زمینه بسیار مهم در صنعت برنامهنویسی مدرن به عنوان درصد عظیمی از محصولات نرمافزاری تحت وب و غیر وب است.
برای فعالیت در این زمینه، میتوانید با یادگیری AWS یا Azure یا کنسول ابری Google شروع کنید.
امنیت سایبری یا Cybersecurity
امنیت سایبری شامل حفاظت از سیستمها، نرم افزار ها ، سرور ها و شبکههای کامپیوتری در برابر حملات سایبری است، همچنین شامل هک اخلاقی و سایر زمینههای پیشگیری برای جلوگیری از انواع حملات سایبری میشود ..
برای فعالیت در این زمینه، میتوانید با یادگیری مفاهیم شبکه و امنیت و همچنین ابزارهایی مانند Wireshark و Metasploit شروع کنید .
توسعه بلاک چین یا Blockchain Development
یکی از جذاب های حوزه های برنامه نویسی توسعه بلاک چین ها است . توسعه بلاک چین شامل ایجاد برنامه های غیرمتمرکز (Decentralized) با استفاده از فناوری بلاک چین است، همچنین شامل موارد بسیار دیگری نیز می شود که فناوری زیربنایی در پشت مفاهیم محبوب مانند NFT و بیت کوین است. در فناوری Blockchain امکان تغییر در اطلاعات ذخیره شده در بلاک چین وجود ندارد و تمام اطلاعات ثبت شده در آن به صورت شفاف در اختیار کاربران قرار میگیرد.
برای فعالیت در این زمینه، میتوانید با یادگیری Solidity و Ethereum شروع کنید.
رباتیک یا Robotics
حوزه رباتیک یا علم رباتیک یکی از جذاب ترین شاخه های برنامه نویسی است که حوصله شما را هیچ وقت سر نمیبرد . علم رباتیک شامل ایجاد ربات هایی است که می توانند وظایف مختلفی را در اینترنت یا خارج از آن انجام دهند.
ربات های تحت وب و نرم افزاری مانند ربات های اینستاگرامی و یا ربات هایی که قابلیت انجام وظایف فیزیکی دارند . البته علوم حرفه ای رباتیک و هوش مصنوعی در حال حاضر بسیار ترکیب جذابی را به وجود آورده است .
اینترنت اشیا یا Internet of Things (IoT)
در بین حوزه های برنامه نویسی ، وجود اینترنت اشیا و برنامه نویسان این حوزه در ایران بسیار کمرنگ است. متاسفانه حتی در مناطق خوب شهر ها هم از این علم کم استفاده میشود. البته در دنیا این علم مورد استفاده در تمامی اقشار است .
اینترنت اشیا در واقع کنترل قطعات متحرک با کنترل از راه دور در چیزی مانند اسباببازیها و سیستمهای واقعی، و سایر سیستمهای هوشمند روباتیک مانند فناوریهای کنترل از راه دور برای خانههای هوشمند و سایر مفاهیم مرتبط است.
یادگیری python و ++c میتواند شروعی برای اینترنت اشیا باشد .
پردازش زبان طبیعی یا Natural Language Processing (NLP)
پردازش زبان طبیعی NLP شامل آموزش ماشین ها برای درک زبان انسان و وادار کردن آنها به انجام کاری با درک خود است. این علم در هوش مصنوعی بسیار کاربرد دارد و یکی از مفاهیم بسیار مهم برای ارتباط ربات و انسان است .
واقعیت افزوده Augmented Reality (AR) و واقعیت مجازی Virtual Reality (VR)
واقعیت افزوده (AR): این فناوری باعث میشود تا اشیا مجازی در یک محیط واقعی قرار بگیرند.
واقعیت مجازی (VR) : این فناوری نیز شما را کاملا به دنیای مجازی میبرد و شما را در آن موقیت قرار میدهد . این علم بیشتر در بازی ها کاربرد دارد .
توسعه فول استک یا Full-Stack Development
یکی از زیر شاخه های مهم و بزرگ توسعه وب ، توسعه فول استک میباشد که در بخش وب به آن پرداختیم . این شاخه برنامه نویسی شامل طراحی کامل یک نرم افزار یا برنامه تحت وب میباشد . در این شاخه برنامه نویس تمامی بخش های بصری و سمت کاربر ui/ux و بخش های سمت سرور را به تنهایی برنامه نویسی میکند .
برنامه نویسی سطح پایین یا Low-Level Programming
غول ها به سراغ شما میآیند! برنامه نویسی سطح پایین شامل نوشتن کدهایی است که مستقیماً با سخت افزار رایانه در تعامل است، بهعنوان مثال کدهایی که با سیستم های هوشمند، تلفن های هوشمند، خانه های هوشمند و سایر مفاهیم سخت افزاری هوشمند تعامل دارند.
ابتدا میبایست در زبان های دیگر فعالیت کنید و بعد از اینکه با مفایم آشنا شدید به سراغ این حوزه بیایید . ورود زودهنگام به این حوزه فقط گمراهی به همراه دارد . زبان های C و Assembly ، زبان های پایه این حوزه هستند .
بررسی شغلی در حوزه های برنامه نویسی
همه حوزه ها و شاخه های برنامه نویسی که در این مقاله آورده شده اند، فرصت های شغلی و فریلنسری بسیار زیادی دارند . در انتخاب شاخه و حوزه برنامه نویسی مهم است که علاقه، نقاط قوت و بازار کار ایران و جهان را حتما در نظر بگیرید.
اگر از نظر فرصت های شغلی به ترتیب بخواهیم بگوییم، توسعه وب، توسعه اپلیکیشن موبایل و علم داده و حوزه های مرتبط با هوش مصنوعی در حال حاضر تقاضای بالاتری دارند. اگر میخواهید بصورت فیریلنسری کار کنید، در حوزه موبایل و وب بیشترین درخواست کار وجود دارد.
سعی کنید علاقه را به همراه بازار های شغلی همیشه در نظر داشته باشید.
موفق باشید . رابی
اولین باشید که نظر می دهید